Biała Podlaska: Uczczono rocznicę śmierci Józefa Piłsudskiego
W 88. rocznicę śmierci Józefa Piłsudskiego pamięć o nim uczciły delegacje miejskich urzędników, służb mundurowych oraz bialscy radni. Spotkali się 12 maja przy wejściu głównym do Urzędu Miasta oraz na dworcu PKP.
Uroczystość przy tablicy umieszczonej na ścianie dworca PKP w Białej Podlaskiej
Józef Piłsudski wywodził się z rodu szlacheckiego, osiadłego na Wileńszczyźnie co najmniej od XVII wieku. Urodził się 5 grudnia 1867 roku w majątku Zułów. Był czwartym dzieckiem Józefa i Marii z domu Billewicz. Miał jedenaścioro rodzeństwa. Najbardziej znani byli Bronisław – etnograf, odkrywca Ajnów, autochtonicznego ludu Japonii, i Jan – prawnik, w okresie międzywojennym poseł na Sejm, minister skarbu i wiceprezes Banku Polskiego.
Wyjątkowy wpływ na wychowanie Józefa Piłsudskiego miała matka. Jak pisał biograf marszałka Wacław Jędrzejewicz, „wielka patriotka, sprawę narodową stawiała na pierwszym miejscu, i w epoce pozytywizmu uczyła swe dzieci dziejów walk o niepodległość, wpajając im miłość do Polski, konieczność walki o nią i poświęcania się dla niej”. W 1875 roku, po pożarze Zułowa i utracie rodzinnego majątku, rodzina Piłsudskich zamieszkała w Wilnie.
Dwa lata później Józef, nazywany w rodzinie Ziukiem, został uczniem I gimnazjum w Wilnie, do którego uczęszczał także jego brat Bronisław. W szkole po raz pierwszy doświadczyli osobiście niewoli, w jakiej Polska pozostawała od blisko wieku. Językiem wykładowym był rosyjski, a nauczyciele, w większości Rosjanie, szykanowali uczniów za publiczne mówienie po polsku.
W 1885 roku Józef zdał egzamin maturalny. Z religii, matematyki, łaciny i greki otrzymał oceny dobre, z historii – ocenę bardzo dobrą, z rosyjskiego – dostateczną. Po maturze zaczął studiować medycynę na Uniwersytecie Charkowskim. Pomyślnie ukończył pierwszy rok studiów i latem 1886 roku wyjechał na wakacje do Wilna. Studia zamierzał kontynuować na Uniwersytecie w Dorpacie, nie było mu to jednak dane.
22 marca 1887 roku został aresztowany pod zarzutem udziału w przygotowaniach do zamachu na cara Aleksandra III. Zabójstwo zaplanowała na 1 marca 1887 roku – w szóstą rocznicę zamachu Narodnoj Woli na Aleksandra II – grupa studentów rosyjskich i polskich. Wśród spiskowców był starszy brat Włodzimierza Lenina, Aleksander Uljanow.
Do zamachu ostatecznie nie doszło, policja aresztowała bowiem jego niedoszłych wykonawców. Bracia Piłsudscy nie znali celu spiskowców. Ich rola ograniczyła się do przenocowania w Wilnie dwóch Rosjan, którym Bronisław pożyczył też 150 rubli i przekazał chemikalia potrzebne do produkcji bomby. Mimo to kara za związek ze spiskowcami była bardzo surowa: Józef został skazany na pięć lat zesłania, Bronisław – na piętnaście. Po długiej podróży – częściowo pieszej – Ziuk dotarł na Syberię. Podczas postoju w więzieniu w Irkucku wśród więźniów wybuchł bunt, brutalnie stłumiony przez żołnierzy z konwoju. Józef został kilkakrotnie uderzony kolbą w głowę.
Na zesłaniu Piłsudski przebywał w Kireńsku, a później w Tunce, gdzie zaprzyjaźnił się m.in. z Bronisławem Szwarce, członkiem Komitetu Centralnego Narodowego, który przygotowywał powstanie styczniowe. Ziuk wrócił z Syberii do Wilna w lipcu 1892 roku z doświadczeniami, które miały ogromny wpływ na jego późniejsze losy.
Władysław Studnicki, wspominając pierwsze spotkanie z Piłsudskim w 1899 roku w Zurychu, pisał: „W rozmowach z nami opowiadał, że on, jakkolwiek spotkał się już w gimnazjum z Rosją, która brutalnie lazła do duszy młodzieży, jednak charakter Rosji i jej psychologię, tę chęć poniewierania godności ludzkiej, zrozumiał należycie na Syberii”. Dlatego po powrocie z syberyjskiego zesłania Piłsudski zaangażował się w walkę o niepodległość Polski.
Marek Gałęzowski
Fragment broszury pt. „Józef Piłsudski 1867-1935”, wydanej przez IPN w serii „Patroni naszych ulic”
Źródło: www.ipn.gov.pl
Obserwuj nasz serwis na:
Obserwuj @PodlasiakInfoZobacz także:
Bolt właśnie wjechał do Białej Podlaskiej
Nasze felietony: Własny punkt widzenia (14). Bomby nad Polską – czy historia czegoś nas nauczyła?
Przejście podziemne ułatwi dostęp do pociągów na przystanku Biała Podlaska Wschodnia
Wybitny wokalista jazzowy Marek Bałata z koncertem patriotycznym w Białej Podlaskiej
W kajaku, przy grillu lub na leżaku. Branża noclegowa przygotowuje się na wielką majówkę
Historie kryminalne: Druga twarz bohatera
Biała Podlaska: Święto tańca w Szkole Podstawowej nr 3
Zaproszenie na bezpłatne szkolenie 'Krok w przyszłość biznesu: Fundusze Europejskie i Sztuczna Inteligencja'
Najnowsze informacje
-
Bolt właśnie wjechał do Białej Podlaskiej
366 -
Nasze felietony: Własny punkt widzenia (14). Bomby nad Polską – czy historia czegoś nas nauczyła?
168 -
Przejście podziemne ułatwi dostęp do pociągów na przystanku Biała Podlaska Wschodnia
407 -
Wybitny wokalista jazzowy Marek Bałata z koncertem patriotycznym w Białej Podlaskiej
175 -
W kajaku, przy grillu lub na leżaku. Branża noclegowa przygotowuje się na wielką majówkę
155
Komentarze
Brak komentarzy