Piszczac będzie miastem? Uchwała już jest, teraz zdecydują mieszkańcy

25 stycznia Rada Gminy Piszczac podjęła uchwałę w sprawie wszczęcia procedury związanej z nadaniem miejscowości Piszczac statusu miasta. Głos mieszkańców jest w tym przypadku decydujący, dlatego już niebawem odbędą się konsultacje społeczne.

Wspomniane konsultacje odbędą się między 13 a 28 lutego, o szczegółach mieszkańcy zostaną poinformowani już w najbliższych dniach. Jeżeli mieszkańcy poprą ideę odzyskania praw miejskich, to od 1 stycznia 2024 roku Piszczac ponownie stanie się miastem.

Piszczac posiada bogatą i wielowiekową historię funkcjonowania jako miasto. Dokument lokacji miasta Pieszczatki (pierwotna nazwa Piszczaca) wydał 29 marca 1530 r. król Zygmunt I Stary, a pierwszym jego wójtem został Paweł Kotwic. Pieszczatka posiadała typowy układ przestrzenny miast lokowanych na prawie magdeburskim z placem targowym w centrum, na którym co wtorku odbywały się targi. Miasto i włości przyległe obejmujące m.in. Dobrynkę, Dabrowicę Małą, Połoski, Wyczółki należały do dóbr królewskich.Przy granicy z dworem łomaskim wzniesiony został dwór wraz z zapleczem gospodarczym. Służył on królowi i jego świcie jako miejsce postoju w czasie podróży gościńcem krakowsko-wileńskim. Herb „człowieka z krogulcem” otrzymał Piszczac 4 sierpnia 1569 r. od króla Zygmunta II Augusta.

Okres XVI w., po nadaniu praw miejskich, to czasy szybkiego rozwoju społeczno-ekonomicznego miasta. U schyłku XVI w. Piszczac liczył około 1400 mieszkańców. W drugiej połowie XVII w. miasto otrzymał w dzierżawę Michał Kazimierz Radziwiłł i pozostawało ono w posiadaniu Radziwiłłów do 1747 r., kiedy to ponownie wróciło do dóbr królewskich.

Po III rozbiorze Polski (1795 r.) Piszczac znalazł się pod zaborem austriackim, zaś po kongresie wiedeńskim (1815 r.) – pod zaborem rosyjskim. W 1869 r. w wyniku retorsji po upadku powstania styczniowego władze carskie pozbawiły Piszczac praw miejskich, nadając mu status wsi, którą pozostaje do dzisiaj. Odzyskanie praw miejskich będzie więc zarówno sprawiedliwością dziejową, jak i stworzy też szansę na szybszy rozwój Piszczaca.

Piszczac spełnia kryteria ustawowe, by uzyskać status miasta. A więc po kolei. Posiadał już wcześniej prawa miejskie (od 1530 r.), które odebrane zostały przez władze carskie w 1869 r. Liczba mieszkańców tej miejscowości wynosi 2108 (stan na 31 grudnia 2022 r.). Piszczac ma miejskie cechy funkcjonalno-przestrzenne, np. zwartą zabudowę, układ urbanistyczny typu miejskiego z wyodrębnionym rynkiem, ulice o nawierzchni asfaltowej, chodniki, oświetlenie uliczne. Pełnieni też funkcję ważnego ośrodka administracyjno-gospodarczego o znaczeniu ponadlokalnym. W Piszczacu znajduje się siedziba Urzędu Gminy, Gminnego Centrum Kultury i Sportu, Zespołu Placówek Oświatowych, Gminnej Biblioteki Publicznej, Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Banku Spółdzielczego, poczty, dwóch ośrodków zdrowia, dwóch aptek, dwóch stacji paliw i wielu zakładów usługowo-handlowych, oraz odbywają się tutaj cotygodniowe targi, których tradycja sięga XVI wieku. W tym roku w Piszczacu powstanie również posterunek policji.

Wśród zalet tej zmiany jest m.in. powrót do wielowiekowej tradycji i historii (Piszczac był miastem w latach 1530-1869, a więc przez 339 lat), dostęp do środków z funduszy europejskich zarówno dla miast, jak i dla obszarów wiejskich do 5 tysięcy mieszkańców, możliwości starania się o pieniądze przewidziane na działania rewitalizacyjne dla miast oraz szansa na większe ożywienie lokalnej gospodarki i wzrost atrakcyjności dla inwestorów, poprzez m.in. ułatwienia w ustalaniu warunków zabudowy czy odrolnienia gruntów.