Radzimy, jak zmniejszyć ryzyko udaru

Udar mózgu to stan zagrażający życiu, który może nie być poprzedzony żadnym sygnałem ostrzegawczym. Jego skutki mogą być nieodwracalne! Zapoznaj się z materiałami na temat profilaktyki udarów, przygotowanymi przez Narodowy Fundusz Zdrowa w ramach akcji Środa z Profilaktyką, i dowiedz się, jak zachować zdrowie.

Udar mózgu wywołują dwa rodzaje czynników. Niektóre z nich są niemodyfikowalne, czyli nie mamy na nie wpływu. Są też takie czynniki, które zależą od nas i każda osoba może je zmienić tak, aby zredukować ryzyko udaru.

Przyczyny udaru

Udar może się zdarzyć każdemu, w dowolnym miejscu i czasie. Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia udaru, to między innymi: palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nieprawidłowa dieta, zwiększona masa ciała, a także brak lub mała aktywność fizyczna.

Otyłość i nadwaga często prowadzą do schorzeń układu krążenia, a w konsekwencji nawet do udaru. Powodują choroby takie jak:

– nadciśnienie tętnicze,
– cukrzyca,
– dyslipidemia, czyli zaburzenia gospodarki lipidowej,
– miażdżyca.

Objawy udaru mózgu

W przypadku wystąpienia udaru mózgu ważne jest szybkie rozpoznanie objawów i odpowiednia reakcja. Jeśli zauważysz te objawy u siebie lub u innej osoby, natychmiast reaguj, ponieważ najważniejszy jest CZAS:

C – ciężka ręka lub noga, niedowład po jednej stronie ciała, np. brak możliwości podniesienia ręki,
Z – zaburzenia mówienia, wystąpienie bełkotliwej mowy,
A – asymetria twarzy, np. opadanie kącika ust, brak możliwości uśmiechnięcia się,
S – słabe widzenie, np. ograniczenie pola widzenia obuocznie lub podwójne widzenie.

Im szybciej zostanie udzielona profesjonalna pomoc, tym większe szanse chorego na przeżycie i zachowanie sprawności. Jeśli zaobserwujesz którykolwiek z objawów udaru, natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy 112 lub 999.

Profilaktyka udaru

Możemy znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru poprzez zmianę stylu życia i regularne badania profilaktyczne.
Jednym z kluczowych czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo udaru, są nadwaga i otyłość. Redukując masę ciała, zmniejszamy ryzyko wystąpienia udaru mózgu i zawału serca. Z pomocą może przyjść portal Diety NFZ www.dietyNFZ.pl. Na użytkowników czekają na portalu plany żywieniowe przygotowane przez dietetyków.

Diety dostępne na portalu są oparte na założeniach DASH (ang. Dietary Approches to Stop Hypertension), czyli sposobu odżywiania rekomendowanego w leczeniu i zapobieganiu nadciśnieniu tętniczemu. Założenia tej diety są uniwersalne i proste do stosowania. Korzystając z portalu Diety NFZ, otrzymujemy gotowy rozkład posiłków, z uwzględnieniem ich kaloryczności, zawartością białka, tłuszczów i węglowodanów. Pokazany jest też średni czas przygotowania potrawy, a zaproponowane w portalu dania są szybkie i proste w przygotowaniu. Jadłospis bazuje na łatwo dostępnych artykułach spożywczych. Istnieje też możliwość wygenerowania listy zakupów.

Na portalu Diety NFZ można znaleźć również specjalistyczne porady oraz materiały promujące zdrowe nawyki. Korzystanie z zasobów portalu jest całkowicie darmowe.

Programy profilaktyczne

Programy profilaktyczne to badania lub pakiety badań przygotowane przez specjalistów, które pozwalają wcześnie wykryć zachorowanie albo ocenić ryzyko wystąpienia poszczególnych chorób. Dla osób szczególnie narażonych na choroby układu krążenia został opracowany Program Profilaktyki Chorób Układu Krążenia (CHUK).

Profilaktyka 40 PLUS to natomiast program bezpłatnych badań profilaktycznych dla wszystkich Polek i Polaków powyżej 40. roku życia. Program jest przedłużony do końca czerwca 2024 roku. Badania mogą ponownie zrobić także te osoby, które już wcześniej korzystały z programu Profilaktyka 40 plus.

Szczegółowe informacje na temat tego, kto i gdzie może skorzystać z programu profilaktycznego, można znaleźć na portalu Akademia NFZ (https://akademia.nfz.gov.pl/) oraz na stronie Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ (www.nfz-lublin.pl).

Środa z Profilaktyką

Środa z Profilaktyką to cykliczna akcja Narodowego Funduszu Zdrowia, poświęcona profilaktyce chorób i promocji zdrowia. To dzień regularnej edukacji zdrowotnej.

Każda środa to inny, ważny aspekt naszego zdrowia. NFZ szeroko współpracuje z organizacjami pacjenckimi oraz ekspertami z dziedziny medycyny. Formuła akcji ma na celu zachęcać pacjentów do działania, popularyzować i wspierać postawy prozdrowotne, uczyć odpowiedzialności za własne zdrowie.