Jak sztuczne oświetlenie wpływa na wzrok?

Ze sztucznym oświetleniem w okresie jesienno-zimowym mamy do czynienia na co dzień. Pod jego wpływem nasze oczy szybciej się męczą i tracą swoje naturalne nawilżenie. Przy odpowiedniej profilaktyce można jednak zmniejszyć konsekwencje wpływu sztucznego światła na wzrok.

Oświetlenie

Światło płynące ze sztucznych źródeł w postaci różnego rodzaju żarówek oraz to pochodzące z urządzeń elektronicznych – laptopów, smartfonów i tabletów – powoduje nieprzyjemne konsekwencje dla naszych oczu. Już po paru godzinach przebywania w oświetlonym pomieszczeniu lub korzystania z urządzeń elektronicznych, oczy stają się suche, zaczynamy odczuwać dyskomfort, pieczenie i tzw. piasek pod powiekami. Dodatkowo niektóre rodzaje żarówek, jak na przykład jarzeniówki, powodują, że nasz film łzowy wysycha szybciej, co prowadzi do nasilenia nieprzyjemnych objawów.

Dla oczu najbardziej bezpieczne jest światło naturalne. By dbać o wzrok, należy korzystać z żarówek, które emitują światło najbardziej zbliżone barwą do światła słonecznego. Oznaczenie koloru światła znajduje się na opakowaniu żarówki i wyrażane jest w Kelwinach – im wyższa wartość, tym światło jest zimniejsze. Najlepiej wybierać żarówki z wartością 4000 K, odpowiadające naturalnemu światłu dziennemu.

Urządzenia elektroniczne

Przy komputerze spędzamy najczęściej od kilku do nawet kilkunastu godzin dziennie, korzystając jednocześnie ze smartfonów i tabletów. Często są to urządzenia zasilane technologią LED, która nie jest obojętna dla naszych oczu i może szkodliwie wpływać na nasz wzrok. Dodatkowym zagrożeniem płynącym z korzystania z tego typu urządzeń jest skurcz akomodacyjny. Dzięki zdolności do akomodacji soczewki, możemy dostosowywać wzrok do zmiany perspektywy widzenia z dalekiej na bliską i odwrotnie.

Kiedy patrzymy na przedmioty znajdujące się w bliskiej odległości, mięsień rzęskowy oka jest napięty, rozluźnia się dopiero przy patrzeniu w dal. Gdy przez dłuższy czas wpatrujemy się w bliskie przedmioty, czyli najczęściej ekrany komputerów i smartfonów, mięsień może mieć później trudność z rozluźnieniem i dostosowaniem do widzenia w dali. Przejawia się to tzw. krótkowzrocznością pozorną, czyli niewyraźnym widzeniem z odległości. Dodatkowo korzystanie z tabletów i telefonów może powodować zmęczenie oczu, a także bóle głowy.

Profilaktyka

Aby chronić wzrok, najlepiej zrezygnować ze świetlówek i ustawić światło tak, aby nie padało bezpośrednio na oczy. Powinno również być rozproszone, aby nie odbijało się od przedmiotów położonych w zasięgu naszego wzroku. Jeśli jednak nie mamy możliwości usunięcia jarzeniówek, np. w miejscu pracy, powinniśmy zadbać o postawienie lamp ze zwykłymi żarówkami, które nieco przyćmią mocne światło płynące z góry. Na co dzień pamiętajmy również o stosowaniu diety bogatej w witaminę A.

Osobom pracującym przy komputerze zaleca się korzystanie z okularów z powłoką antyrefleksyjną, która powoduje, że na powierzchni szkieł nie powstają refleksy utrudniające pracę przy komputerze. Warto również robić przerwy i od czasu do czasu spoglądać na bardziej odległe przedmioty. W przypadku długotrwałej pracy przy komputerze dobrze jest zadbać o nawilżenie oczu przy pomocy tzw. sztucznych łez, które zminimalizują nieprzyjemne objawy.

Nowe metody walki z wadami wzroku

Odpowiedzią na problemy ze wzrokiem są również nowoczesne metody korekcji wad wzroku. Zlikwidowanie wady wzroku może pomóc m.in. osobom, które noszą na stałe soczewki kontaktowe – w ich przypadku bardziej narażone są na wysychanie podczas pracy przy komputerze i silnym oświetleniu.

Najbardziej popularną metodą korekcji wad wzroku jest zabieg laserowej korekcji, przeznaczony zarówno dla osób z krótkowzrocznością, jak i dalekowzrocznością oraz astygmatyzmem. Obecnie stosuje się lasery najnowszej technologii, które gwarantują powodzenie i bezpieczeństwo zabiegu. Zabiegom może poddać się każda osoba po 18. i przed 55. rokiem życia, która przejdzie pozytywnie badanie kwalifikujące, a lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań w ogólnym stanie zdrowia.

– Inną metodą nwymagającą interwencji chirurgicznej jest ortokorekcja. W tym przypadku poprawa jakości widzenia jest skutkiem noszenia specjalnych gazoprzepuszczalnych soczewek ortokeratologicznych, które pacjent zakłada na noc. Soczewki ortoK w trakcie snu nadają rogówce odpowiedni kształt, dzięki czemu po przebudzeniu widzi się prawidłowo przez kilkanaście następnych godzin. Przy regularnym stosowaniu czas dobrego widzenia wydłuża się, a po zaprzestaniu ich noszenia rogówka powraca do własnego kształtu – tłumaczy Piotr Toczołowski, specjalista optometrii klinicznej z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.

Poza odpowiednią profilaktyką wzroku, na co dzień powinniśmy zadbać o to, aby uważać na źródła zbyt ostrego światła i unikać stosowania tych żarówek, które są najbardziej szkodliwe dla oczu. W miarę możliwości ograniczajmy również czas spędzany przy elektronicznych urządzeniach na korzyść ruchu i świeżego powietrza. Brak naturalnego światła lub jego niewystarczająca ilość może doprowadzić do depresji, co jest zjawiskiem szeroko znanym w okresie jesienno-zimowym.