Zjazd Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny

Gospodarzem spotkania było obchodzące w tym roku 50-lecie istnienia, jedno z najdłużej działających na wschodzie kraju, międzyrzeckie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Jego chlubą jest wydawany od 50 lat „Rocznik Międzyrzecki”. Świeżo wydany tom 47-48 wręczono uczestnikom Zjazdu.

Otwarcia konferencji dokonał prof. Sławomir Partycki, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych, który powitał senatora Andrzeja Stanisławka, marszałka województwa lubelskiego Sławomira Sosnowskiego, dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Lublinie Tadeusza Sławeckiego, lokalne władze oraz gospodarza zjazdu – Ryszarda Turyka, prezesa TPN.

Część merytoryczną rozpoczął wiceprezes zarządu TPN dr Szczepan Kalinowski, który wygłosił wykład, ilustrowany licznymi zdjęciami, pt. „Ziemia przechowuje prochy, ludzie pamięć”. Wdzięczni za dar wolności Podlasiacy postawili żołnierzom walczącym w latach 1914-1920 liczne pomniki. Wiele z nich zostało zniszczonych przez komunistyczne władze w okresie PRL. W ostatnich latach część z nich została jednak odbudowana, powstały też nowe Miejsca Pamięci Narodowej (tablice, pomniki, kopce oraz drzewa). Następnie prof. Waldemar Kozyra z UMCS w Lublinie wygłosił wykład „Jaka Polska? Dwie wizje terytorialno-polityczne Polski Odrodzonej: federacyjna i inkorporacyjna”, zaś dr Janusz Kłapeć z IPN w Lublinie zaprezentował temat „Wygrać Polskę – działania społeczeństwa Lubelszczyzny w sprawie odzyskania niepodległości jesienią 1918 roku”. Na zakończenie koncert dał zespół wokalny Chwilka z Białej Podlaskiej.

Drugiego dnia odbyły się wybory władz WRTR. Po rezygnacji prof. Partyckiego, nowym przewodniczącym został prof. KUL Marian Surdacki z Towarzystwa Ziemi Urzędowskiej. Goście mieli okazję posłuchać koncertu uczniów Szkoły Muzycznej w Międzyrzecu oraz występu zespołu ludowego Dzieci Podlasia. Obiekty krajoznawcze (park, kościoły i rynek) przybliżył wieloletni przewodnik PTTK Szczepan Kalinowski. Złożono też kwiaty przed pomnikiem POW i na mogile peowiaków.

W ostatnim dniu zjazdu historię TPN przedstawił Ryszard Turyk, wiceprezes TPN Andrzej Kurenda mówił o „Funkcjonowaniu TPN w społeczności lokalnej”, zaś Szczepan Kalinowski tym razem przybliżył gościom temat „Rocznik Międzyrzecki (1969-2018). Zasłużony organ TPN w Międzyrzecu Podlaskim.” Chwilę relaksu zapewnił znakomity satyryk Leszek Sokołowski, prezentując swoją twórczość.

W Miejskim Ośrodku Kultury uczestnicy mogli obejrzeć wystawę planszową „Legiony na Podlasiu zwiastunem niepodległości”, którą na podstawie własnych zbiorów przygotował Szczepan Kalinowski. Autor ekspozycji na ostatnim XI Kongresie Stowarzyszeń Regionalnych w Legnicy (23-25 września 2018) również zaprezentował swoją wystawę oraz został wybrany, jako przedstawiciel TPN i Lubelszczyzny, na kolejną kadencję do Rady Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP.

Józef Klemens Podlaski