Nauczyciele i uczniowie „Kraszaka” ofiarami zbrodni katyńskiej

Nauczyciele

W Katyniu NKWD zamordowało w 1940 r. trzech nauczycieli. Pierwszym był Bogusław Biliński (1895-1940), od 1922 r. do 1939 r. profesor historii i języka niemieckiego w gimnazjum w Białej Podlaskiej oraz kustosz muzeum szkolnego. Mocno angażował się w życie społeczne miasta. Jako por. rez. piech. 22 pp. był uczestnikiem obrony Brześcia w 1939 r. Upamiętniają go tablica pamiątkowa „Podlaskie Epitafium Żołnierskie” przy kościele św. Antoniego oraz grób symboliczny na cmentarzu katolickim w Białej Podlaskiej.

Zamordowany w Katyniu został też Leon Czerniaków (1894-1940), inżynier, profesor fizyki i chemii w Gimnazjum i Liceum im. J. I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej w latach 1932-39. Uczył także fizyki i matematyki w Żeńskim Gimnazjum im. E. Plater oraz był kierownikiem Publicznej Szkoły Zawodowej Dokształcającej w Białej Podlaskiej. Dąb pamięci pedagoga posadzono przy II LO im. E. Plater.

Trzecia ofiara NKWD to Józef Jaźwierski (1903-1940), który jako ochotnik wstąpił do WP w dniu 16 sierpnia 1920 r. W roku szkolnym 1929/30 uczył w Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego i im. E. Plater w Białej Podl. Ppor. J. Jaźwierski jest upamiętniony na tablicy przy Krzyżu Katyńskim na cmentarzu parafialnym w Puławach.

Uczniowie i absolwenci w okresie rozbiorów...

W 1940 r. w Katyniu i Charkowie zostało zamordowanych kilkunastu uczniów i absolwentów. Ofiarami, które uczyły się w okresie rozbiorów, byli:

Włodzimierz Araszkiewicz (1896-1940), uczeń gimnazjum w Białej Podlaskiej. Wstąpił do WP i służył w 36 pp. Legii Akademickiej, najpierw na froncie ukraińskim w1919 r., potem w 1920 r. walczył z Armią Czerwoną. Zamordowany w Katyniu. Odznaczony Krzyżem Walecznych.

Aleksander Brzostek (1892-1940), absolwent gimnazjum w Białej Podlaskiej w 1913 r. Od 1919 r. w WP, jako lekarz internista pracował w Szpitalu Epidemiologicznym św. Marii Magdaleny nr 37 w Białej Podlaskiej, potem w batalionie 34 pp. Został zmobilizowany w1939 r. do Szpitala Wojskowego w Przemyślu. Zamordowany w Katyniu. Upamiętniony na tablicy pamiątkowej „Podlaskie Epitafium Żołnierskie” przy kościele św. Antoniego w Białej Podlaskiej.

Włodzimierz Chajęcki (1881-1940), uczył się w gimnazjum klasycznym w Białej Podlaskiej. Władze sowieckie dopiero w 1923 r. zgodziły się na jego powrót jako zakładnika do Polski. W 1939 r. wcielony do 9 baonu sanitarnego. Zamordowany w Katyniu.

Karol Gągoliński (1882-1940), uczeń gimnazjum w Białej Podlaskiej. W Dźwińsku należał do POW. Podczas I wojny światowej był w niewoli niemieckiej w 1918 r. Zamordowany w Katyniu.

Władysław Kowalewski (1889-1940), w 1911 r. ukończył sześć klas gimnazjum rosyjskiego w Białej Podlaskiej. Podczas rewolucji bolszewickiej zgłosił się do Polskiej Konfederacji Wojskowej. W 1918 r. wrócił na Podlasie i wstąpił do WP. Na początku września 1939 r. zmobilizowany do twierdzy brzeskiej. Zamordowany przez NKWD. Odznaczony m.in. Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921. Ku jego czci na cmentarzu parafialnym w Łomazach znajduje się symboliczny grób, zaś przy Gimnazjum im. Marszałka J. Piłsudskiego w Białej Podlaskiej posadzono dąb pamięci.

Władysław Raypert (1885-1940), gimnazjum w Białej Podlaskiej ukończył w 1904 r. Od 1919 służył w 29 pp. Odznaczony m.in. VM i Medalami za Wojnę 1918-21. W 1939 r. dostał się do niewoli i został zamordowany przez NKWD.

Urban Jan Rosiński (1901-1940). W Białej Podlaskiej ukończył gimnazjum. W 1918 r. wstąpił wraz z kolegami do formującego się w Dęblinie 34 pp. W 1939 r. sam zgłosił się do jednostki wojskowej w Brześciu. Dostał się do niewoli i został zamordowany w Katyniu. Odznaczony m.in. Medalem Niepodległości. Upamiętniono go przy kościele św. Antoniego w Białej Podl. oraz dębem pamięci w Dobryniu Dużym.

Czesław Wroczyński (1889-1940), uczestnik strajku młodzieży bialskiej w 1905 r. W 1918 r. włączył się do akcji niepodległościowej w POW. Wódz Naczelny J. Piłsudski mianował go 6 marca 1920 r. komisarzem nadzwyczajnym do walki z epidemią duru plamistego na Kresach. Był delegatem Polski w Komisji Wychowania Fizycznego Sekcji Higieny Ligi Narodów. W 1939 r. dostał się do niewoli i został zamordowany przez NKWD.

Mieczysław Zaremba (1894-1940), w latach 1905-13 uczeń gimnazjum w Białej Podlaskiej. Jako ochotnik wstąpił 11 listopada 1918 r. do WP. W 1939 r. dostał się do niewoli i został zamordowany w Katyniu. Odznaczony m.in.: Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921.