Mogiły żołnierzy niepodległości na cmentarzu w Białej Podlaskiej

100-lecie Niepodległości

W mogiłach powiatu bialskiego spoczywa ponad 200 polskich żołnierzy, którzy własnym życiem zapłacili za naszą wolność. Wiele tablic na grobach do dziś nie zawiera informacji, iż leży w nich weteran lub żołnierz, który często ofiarą życia przyczynił się do odrodzenia niepodległej Polski. Prosimy czytelników o informacje, na adres redakcji, o takich miejscach pochówku.

Grób z odznaką I Brygady Juliana Abramowicza, ps. „Jatas”, który był od 15 kwietnia 1916 r. komendantem pierwszego oddziału POW w Białej Podlaskiej. W okresie międzywojennym pełnił funkcję prezesa koła Związku Peowiaków oraz wiceburmistrza miasta Biała Podlaska. Zamordowany przez Niemców w 1943 r. Julian Abramowicz urodził się 16 lutego 1896 r. w Białej Podlaskiej jako syn Józefa i Pauliny z Karpowiczów. W czasie I wojny światowej służył w POW. Po wojnie mieszkał w Białej Podlaskiej. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Grób symboliczny ofiary zbrodni katyńskiej – dr. Aleksandra Brzostka kpt. WP/+1940 /Katyń. Aleksander Brzostek urodził się w 1882 r. w Białej Podlaskiej. Absolwent bialskiego gimnazjum w 1913 r. i uniwersytetu w Charkowie w 1918 r. Od 1915 r. służył w armii carskiej, z której uciekł w styczniu 1918 r. Od 1919 r. w WP jako lekarz internista, pracował w Szpitalu Epidemiologicznym św. Marii Magdaleny nr 37 w Białej Podlaskiej, potem w batalionie 34 pp. Został zmobilizowany pod koniec sierpnia 1939 r. Dostał się do niewoli i zamordowany w 1940 r. w Katyniu.

Symboliczna mogiła gen. Wacława Budrewicza oraz mjr. Mieczysława Czyżewicza, ofiar zbrodni katyńskiej. Na płycie napis: TU SYMBOLICZNIE SPOCZYWAJĄ / POLEGLI BOHATERSKO ZA OJCZYZNĘ / PUŁKOWNIK WACŁAW BUDREWICZ / KAWALER VIRTUTI MILITARI, POLONII RESTITUTA / CZTEROKROTNY KRZYŻ WALECZNYCH I IN. / OSTATNI DOWÓDCA 34 PP. W BIAŁEJ PODLASKIEJ / ORAZ MAJOR MIECZYSŁAW CZYŻEWICZ / CZEŚĆ ICH PAMIĘCI.

Mjr Mieczysław Czyżewicz (1901-1940) służył w WP od 1918 r. Uczestnik wojny 1919-1920 w szeregach 3 pułku i 31 pp. Ukończył Szkołę Podchorążych w Warszawie. Służył jako dowódca BPRPiech. nr 9, dywizyjnego kursu pchor. rez. piech. przy 29 DP i w 31 pp, następnie w 69 pp, 81 pp, od 1938 r. w 14 pp jako dowódca kompanii. Odznaczony SKZ, medalami za wojnę 1918-1921 i X-lecia Niepodległości. Zamordowany w 1940 r. przez NKWD w Charkowie.

Grób Aleksandra Chybowskiego (1896-1934) – nauczyciela, od 15 kwietnia 1916 r. w POW, zastępcy komendanta obwodu bialskiego POW. Jako ochotnik wstąpił do WP, był sierż. w 34 pp. W okresie międzywojennym działacz społeczny, m.in. przewodniczący Rady Miejskiej w Białej Podlaskiej.

Grób rodzinny Jana Ciejpy – na pomniku nagrobnym skromny napis, który pomija wojenne zasługi dla Ojczyzny: JAN CIEJPA / PROF. GIM. I. J. KRASZEWSKEGO / 7. IX. 1900 +16. VI. 1964. J. Ciejpa (1900-1964) był od 1929 r. nauczycielem wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego w dzisiejszym I LO im. J. I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej. Pochodził z okolic Częstochowy. W 1916 r. wstąpił do POW, w 1918 r. brał udział w rozbrajaniu Niemców, walczył w III powstaniu śląskim, następnie w wojnie obronnej 1939 r., a potem w szeregach AK.

Grób symboliczny: ŚP / FELCZER DEROŃ JAN / ODZNACZONY MEDALEM ZA UDZIAŁ / W WOJNIE BOLSZEWICKIEJ 1918-1921 / SIERŻANT 34 P.P. W.P. / ZGINĄŁ W CZASIE DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ / DNIA 1.IX.1939 R. W WALCE Z NIEMCAMI / W BORACH TUCHOLSKICH UDZIELAJĄC POMOCY / LEKARSKIEJ RANNYM ŻOŁNIERZOM / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI.

Grób symboliczny ofiary zbrodni katyńskiej. Doktor Feliks Dragan (1894-1940) – ur. się w Polubiczach, chirurg, lekarz szpitala św. Karola Boromeusza w Białej Podlaskiej. Był działaczem POW, we wrześniu 1939 r. w stopniu por. rez. służby zdrowia, służył w twierdzy w Brześciu. Więziony w Starobielsku, zamordowany przez Rosjan w 1940 r.

Grób Władysława Jasińskiego, ps. ”Grab” – urodził się w 1897 r. w Nabrożu. W latach 1917-1918 należał do POW (Obwód Tomaszów Lubelski), następnie w szeregach 35 pp walczył w okresie 1918-1920 na froncie galicyjskim, litewsko-białoruskim, Wołyniu oraz pod Grodnem i Warszawą. Służył jako żołnierz zawodowy w 34 i 35 pp. W wojnie obronnej w 1939 r. walczył na Pomorzu. Wrócił do Białej Podlaskiej i służył w ZWZ-AK, potem w WiN. Prześladowany przez władze komunistyczne. Zmarł w 1953 r. w Dęblinie, a jego prochy w 1995 r. przeniesiono na bialską nekropolię. Grób znajduje się przy kwaterze poległych w 1920 r.

Grób Karola Antoniego Karwowskiego, zmarł w niewoli niemieckiej w 1918 r.

Grób Mieczysława Kazanowskiego – zm. w 1962 r. w wielu 66 lat. Żołnierz Legionów Polskich, służył w 1 pułku piechoty, odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości. W okresie międzywojennym pracował w PWS i był działaczem społecznym w Białej Podlaskiej. W 1934 r. wspierał m.in. powodzian, był członkiem zarządu koła ZLP .

Grób Jana Klekociuka – służył w 1 pp. gen. Hallera, w 1919 r. jako ochotnik w 12 Pułku Ułanów. Podczas II wojny światowej był żołnierzem ZWZ-AK. Po wojnie pracował w LO im. J. I. Kraszewskiego. Żył 61 lat, zmarł w 1962 r.

Grób rodziny Komarzyniec przy głównej alei składa się z trzech części ogrodzonych łańcuchem, płyta po prawej stronie z odznaką POW, ale bez żadnego nazwiska. W grobie pochowany jest zapewne ojciec Teodor i syn Aleksander (1898-1919), działacze POW w Białej Podlaskiej. Aleksander był nauczycielem, od 15 kwietnia 1916 r. w POW. W 1918 wstąpił jako ochotnik do 34 pp. Zmarł 22 lutego 1919 r. na tyfus w szpitalu epidemiologicznym w Białej Podlaskiej. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości.

dokończenie za tydzień

Szczepan Kalinowski